Foto: Inni Singh, http://www.innisingh.com/
De Netherlands Marathi Mandal organiseerde een heel gastvrij Nrutyotsav 2016, een voorstelling waarin zowel Kathak, Bharatanatyam, Mohiniyattam als Odissi te zien zijn. Het onderwerp is Pancha-tattva: de vijf elementen. Ook in deze voorstelling: Kathakmeester Pandit Rajendra Kumar Gangani die deze middag een magistrale demonstratie van de Jaipur gharana geeft.
Pandit Rajendra Kumar Gangani wordt gevraagd de middag te openen met een bloemenoffer aan Shiva Nataraja. Hierna volgt een voorprogramma met diverse dansscholen. Laya school of dance van Vaijeyanthi Panchapagesan 
opent met elf jonge meisjes die door Vaijeyanthi op de goede plek gezet worden. Daarna start een heel schattige uitvoering van Mooshika vahana. Prachtig aangeklede dansertjes, die hun passen zo precies mogelijk uitvoeren, en hun ouders die dat vastleggen op telefoons – daar smelt ik van. Hierna dansen twee leerlingen van Ashakiran Odissi. Namens SRISHTI School of Indian Dance & Music van Sruthy Sekhar Appu laten drie dansers een semi-klassieke fusion dans zien, met bharatanatyam, odissi en kathak invloeden op Malhar Jam – een leuke choreografie waar dansers en publiek plezier aan beleven.
Pancha-tattva
Hierna begint het Pancha-tattva programma. Laya school of dance (Vaijeyanthi Panchapagesan met zes leerlingen) vertegenwoordigt het element aarde, met een Bharatanatyam dans waarin natuurelementen terugkomen. Het element water wordt verbeeld door Shyama Warrier (Srishti School of Indian Classical Dances), met een Mohiniyattam dans waarin Shiva wordt aanbeden in zijn vorm als water. Shyama danst sierlijk, en haar uitdrukkingen, inclusief gebruik van wenkbrauwen, zijn prachtig. Dan volgt het element vuur, een Odissi dans door zes leerlingen van Ashakiran. De muziek is Bho shambo: de dans van Shiva Nataraja. Mijn ogen blijven de heel stoere danseres volgen die Shiva speelt, inclusief tijgervel, mannelijke dansstijl en balans: gaaf! In de laatste dans voor de pauze zien we de Belgische Kathakdansers Maya Sapera en Ketaki Apte-Khandekar. Ze hadden nog nooit samen gewerkt, kort voor de voorstelling maakten ze samen een dans met lucht als thema. En ze maken indruk: de Kathak zit in hun lijf, ze spetteren het podium af. Foto’s van deze optredens staan onderaan dit artikel.
Pandit Rajendra Kumar Gangani
En dan volgt het optreden van Pandit Rajendra Kumar Gangani. Begeleid door een gelegenheidsorkest geeft hij een demonstratie van zijn kunst: passioneel, virtuoos, energiek en schitterend. Lang haar dat meezwiept op snelle hoofdzwaaien en witte tanden geaccentueerd door een snor versterken zijn performance. Rajendra Kumar leerde de Jaipur gharana (stijl) van zijn vader, die het weer van zijn vader leerde. Deze stijl wordt gekenmerkt door complex en sterk voetenwerk, meervoudige draaien en ingewikkelde composities in verschillende talas. Pandit Rajendra Kumar Gangani laat dit allemaal schijnbaar moeiteloos zien. En wat heerlijk om een Kathakdanser te zien die mannelijk en stoer danst!
Hij opent met een verbeelding van het vijfde element van vandaag: akaash, ruimte. Daarna laat hij ook de andere elementen nog eens zien. Vooral het beginnende regenbuitje dat langzaam veranderd in een storm is geweldig om te zien: Rajendra Kumar geniet van de eerste vallende druppels, weergegeven door zachtjes klinkende bellen aan zijn voeten. Er valt steeds meer regen, uiteindelijk schermt hij zich af met zijn handen en ook zijn voeten laten een ware storm van bellen horen.
Daarna laat de meester zijn beheersing zien in padhant: het reciteren van ingewikkelde bols en deze demonstreren. Zijn voeten zijn een instrument, dat hij bijvoorbeeld ook gebruikt door op de teen over de grond te strijken – heel geraffineerd. In een van deze presentaties beeld Rajendra Kumar een draaiend speelgoed uit dat hij ooit van zijn vader kreeg. 
In een uitbeeldende dans laat hij verhalen over Krishna als kind zien: ik heb nog nooit een man met zoveel overgave boter zien karnen als moeder Yasoda – en dat bedoel ik als compliment! Tenslotte laat hij nog even 21 hypersnelle draaien zien. En danst jugalbandi met de tabla speler, alsof het niets is. Dat het orkest (Nicolas Mortelmans op sitar, Deodatt Persaud zingt bolls, Sandip Bhattacharya op tabla) slechts kort voor deze voorstelling bij elkaar kwam maakt de voorstelling nog indrukwekkender.
Zoveel! Zo knap! En dat zwiepende haar! Zo heerlijk om naar te kijken! Echt een fantastische danser.
Voorbeeld van padhant door Pandit Rajendra Kumar Gangani (tijdens 1st Music & Dance Festival organised by Musical Heritage, 2015):
Fotoverslag
Foto’s: Satish Deshpande & Frank van Dijk. Meer foto’s: facebook album Netherlands Marathi Mandal.
De vijf elementen
Aarde door Laya school of dance
Water door Shyama Warrier
Vuur door Ashakiran
Lucht door Maya Sapera en Ketaki Apte-Khandekar
Ether door Pandit Rajendra Kumar Gangani
Marjol Rooze
Latest posts by Marjol Rooze (see all)
- In the spotlight: Widia Soochit - 1 februari 2018
- In the spotlight: Satishkoemar Myre-Makhan - 1 januari 2018
- In the spotlight: Poernima Gobardhan - 1 oktober 2017
